AMD Phenom II X4 810 & X3 720 Black Edition – AM3 je stigao
Datum objave 09.02.2009 - Krešimir Matanović
Opis
O Shangai arhitekturi, na kojoj počivaju ovi procesori, ste na PC Ekspertu mogli čitati još od njenog Berlinskog predstavljanja. Nakon toga smo Vam na dan samog predstavljanja prvih Phenom II procesora donijeli i prvi test istih u kojem smo vidjeli kako su novi procesori i dalje slabiji od Intelovih najmoćnijih procesora, no kako su ipak smanjili ogroman jaz u performansama. Uz to donijeli su i manju potrošnju električne energije te smanjeno zagrijavanje. Dodatno povećanje performansi bi trebalo donijeti korištenje DDR3 memorije, čiju podršku donose upravo danas testirani procesori. AMD danas, kao što smo rekli, predstavlja pet novih procesora koji podržavaju AM3 socket, odnosno imaju 938 pinova:
• AMD Phenom™ II X4 910 - (2.6GHz)
• AMD Phenom™ II X4 810 - (2.6GHz)
• AMD Phenom™ II X4 805 - (2.5GHz)
• AMD Phenom™ II X3 720 Black Edition - (2.8GHz)
• AMD Phenom™ II X3 710 - (2.6GHz)
Kao što Već i ptice na grani znaju ovi procesori su napravljeni u 45nm (DSL Silicon on Insulator tehnologija) proizvodnom procesu u AMD-ovoj Dresdenskoj tvornici. Imaju 758 milijuna tranzistora te površinu jezgre od 258mm2. Radni napon im je na oko 1.3V, a Quiet`n`Cool tehnologija je unaprijeđena do treće razine. Na toj razini, Phenomi II imaju četiri p-stanja i mogu minimalno raditi na 800MHz. Time se dodatno osigurava smanjenje već ionako smanjene potrošnje električne energije u odnosu na prethodnika. Ono što je ipak najbitnije za danas predstavljene modele je memorijski kontroler, ili bolje rečeno kontroleri. Ovi procesori ih imaju dva - jedan za DDR2 i drugi za DDR3 memoriju. Kao i do sada na AM2+ pločama, moguće je koristiti 1066MHz DDR2 memoriju i to maksimalno u 4 slota. Novost je podrška za DDR3 (na AM3 pločama), koja može biti brzine do 1333MHz a moguće je koristiti do 4 utora. Oba kontrolera podržavaju dvokanalni rad (128 bita) identičnih modula, ali i tzv. "unganged" mod u kojem je moguće koristiti dva različita memorijska modula.
Kao što na slici možete primjetiti novom procesoru (lijevom) "fale" dva pina te ih on sada broji 938. Okrećemo se modelima koji su nam pristigli na test i odmah primjećujemo kako X4 8 serija ima 4MB dijeljenje L3 priručne memorije što je za 2MB manje nego na punokrvnim Denebima. Ovo smanjenje će svakako imati utjecaja na potrošnju električne energije, a koliko gubimo u performansama tek nam ostaje za vidjeti. Ostatak arhitekture "cache" memorije je identičan na svim Phenomima, tj. imaju 64K + 64K L1 i 512KB L2 po jezgri.
X3 720 Black Edition ima svih 6MB L3 priručne memorije te radi na 2.8GHz. Ovo bi mu trebalo osigurati sasvim pristojne performanse u svim aplikacijama koje ne koriste sve četiri jezgre, tj. u većini igara. S obzirom da ima otključan množitelj biti će se vrlo lako poigrati i sa overclockingom te otkriti njegove granice. Kao što smo vidjeli iz testa X4 920 i 940 procesora, tek podizanjem frekvencije Phenomi II pružju svoj pravi potencijal. Procesor iz serije 8 koji smo mi dobili na test je brži od dva za sada predstavljena pripadnika i radi na brzini od 2.6GHz. Ima 4MB L3 priručne memorije te kao što vidimo sa slika radi na nešto nižem naponu od X3 modela. Oba procesora rade na brzini HT Linka od 2000MHz. Toliko o teoriji, i vrijeme je da krenemo na testove.
Test sistem, način testiranja i overclocking
|
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
Način testiranja i overclocking
Za današnji test nažalost nismo uspjeli nabaviti AM3 ploču pa smo koristili dobru i provjerenu Foxconn A79A-S, sa najnovijim BIOS-om koji donosi podršku za nove procesore. Test na AM3 platformi ćemo svakako napraviti čim prije kako bi utvrdili postoji li rast performansi kada se prijeđe sa DDR2 na DDR3 memoriju.
Koristili smo uobičajeni set testova, a nove procesore smo prvenstveno usporedili sa pripadnikom prošle generacije - modelom 9850 Black Edition. Zanimalo nas je koliko su Phenomi II brži, koliko imaju manju potrošnju ali i koliko se manje griju od Phenoma prve generacije. Kako bi dobili i što vjerniju predodžbu o rastu preformansi na istom taktu, 9850 BE-u smo podigli na 2.6GHz, odnosno 2.8GHz na koliko rade testirani Phenomi II. Napomenuti treba kako usporedba 9850 na 2.8GHz i X3 720 ima smisla jedino u testovima koji ne koriste sve raspoložive jezgre. U ponekim testovima ćete vidjeti i rezultate X4 940 i 920 procesora za koje treba napomenuti kako su dobiveni na drugoj ploči i sa drugom vrstom memorije i pa ih treba uzeti samo kao svojevrsni orjentir. Nismo bili ponovno u mogućnosti nabaviti spomenute procesore, pa ćemo direktnu usporedbu u svim testovima ostaviti za neki drugi put. Ujedno, u tih par testova moći ćete vidjeti i rezultate Intelovih QX9770 i i7-920 procesora koje također donosimo samo kao svojevrsni orjentir.
Za početak smo krenuli sa overclockingom "zanimljivijeg" X3 720 Black Edition procesora. U startu mu je za povećanje takta iznad 3GHz potreban nešto viši napon, a najbolje se osjeća na 1.4V. Na toj smo voltaži uspješno podigli množitelj na 17.5 i procesor se tu vrlo stabilno i sretno "vrtio" na 3.5GHz. Množitelj 18 nije htio prihvatiti ni sa povećanjem napona na 1.45V, a iznad toga ga nismo htjeli forsirati bez malo naprednijeg hlađenja (koristili smo Thermaltakeov V1 hladnjak). Sljedeći korak je bio podizanje sabirnice no tu smo naletjeli na probleme. Više od 205MHz nismo uspjeli postići ni na nižim množiteljima te ćemo to za sada pripisati BIOS-u ploče, a svakako ćemo to ponovno istražiti i kada budemo testirali AM3 ploče. Ploča se identično ponašala i sa X4 810 procesorom pa overclocking rezultata za ovaj model logično niti nema.
Rezultati testova - 1. dio
| PCMark Vantage |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PC Mark | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kao što je i bilo za očekivati, u sintetičkom PCMarku je četverojezgreni procesor u prednosti. Ono što nas je ipak iznendilo je da X4 9850 ni na 2.8GHz ne uspjeva biti brži od trojezgrenog 720 modela.
| 3DMark Vantage |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Score | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GPU | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CPU | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grafički sintetički test u ukupnom zbiru ocjena ponovno prednost daje X4 810 modelu. Dobre rezultate u igrama najavljuje pak X3 720 jer njegovih 2.8GHz najbolje koristi potencijal 4870X2 kartice. Što se CPU rezultata tiče odavno znamo kako Vantage preferira višejezgrenost pa loš rezultat X3 modela ne čudi.
| 7-Zip |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Score (MIPS) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prvi pravi današnji test je programčić kojeg vjerojatno svi koristimo gotovo svaki dan. Kako znamo on je u stanju koristiti sve raspoložive jezgre (threadove) te tu vladaju četverojezgreni modeli sa HyperThreadingom. Loš rezultat X3 720 modela ne treba čuditi jer 7-Zip ne zna koristiti neparan broj jezgri, pa ih u slučaju ovog procesora koristi samo dvije. X4 810 gubi dah pred 9850 BE tek kada ovaj radi na 200MHz višem taktu, očito je kako 2MB ekstra L3 memorije donosi prednost u ovom testu (oko 4%).
| Cinebench R10 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rendering x CPU (CB-CPU) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ponovno aplikacija koja koristi sve raspoložive threadove i odvodi četverojezgrene procesore u vodstvo. Ovaj puta X3 720 ne zaostaje drastično jer je MP ubrzanje u ovoj aplikaciji 2.77 puta. X4 810 je ponovno brži od 9850 BE-a na istom taktu i to za oko 4%.
| POV-Ray |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Time (s) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ponovno nastavljamo u istom stilu i dozvoljavamo X4 modeloma da se razmašu sa svim svojim jezgrama. X4 810 donosi znatniju prednost pred 9850 modelom te ona sada na istom taktu iznosi respektabilnih 18%. X3 720 je na začelju, no ne zaostaje puno iza 9850 na tvorničkom taktu.
Rezultati testova - 2. dio
| wPrime |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 32M Time (s) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Posljednji današnji test koji koristi sve jezgre te je X3 720 procesor ovdje ponovno na začelju. X4 810 ovdje donosi oko 2.3% bolje vrijeme od 9850 BE na identičnom taktu. Zanimljivo je za primjetiti kako X4 920 ne bježi znatno (oko 1.6%) ispred 9850 BE na 2.8GHz no treba uzeti u obzir kako su testirani na različitim pločama i sa različitim latencijama memorije.
| ScienceMark 2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Overall Score | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
SM2 je aplikacija koja ne koristi sve četiri jezgre i tu je isključivo bitan takt. U skladu s time X3 720 je premoćan a za oko 2% je brži od 9850 BE-a na istom taktu. X4 810 donosi povećanje performansi od slabašnih 1% u odnosu na 9850 BE pri 2.6GHz.
| Everest MEM |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Read (MB/s) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Write (MB/s) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Copy (MB/s) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Latency (ns) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Memorijski kontroler na novijim procesorima očito nešto bolje radi prilikom Write i Copy testova. U svemu ostalom rezultati su manje-više poprilično izjednačeni.
| Far Cry 2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1920x1200 Min. (4xAA, 16xAF) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1920x1200 Average (4xAA, 16xAF) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1920x1200 Max. (4xAA, 16xAF) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Svi gameri će doći na svoje jer je konačno na red došla i jedna igra. Za FC2 je poznato kako koristi više od jedne jezgre, no čini se kako ne i sve četiri. Viši takt donosi i veću prednost pa tako (kada je riječ o tvorničkim postavkama) X3 720 vlada u ovom testu. X4 810 je u prosjeku za oko 2% brži od Phenoma prve generacije. U ovaj test smo ubacili i rezultat overclockiranog X3 720 procesora kako bi vidjeli da Phenomi II na tvorničkim postavkama ne iskoriptavaju puni potencijal 4870X2 kartice te koliki je zapravo dobitak postignut overclockingom.
| Potrošnja |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
| Idle (W) | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Load (W) | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
U ovom i idućem testu Phenomi II (odnosno 45nm proizvodni proces) pokazuju svoju pravu snagu. Potrošnja u odnosu na prethodnu generaciju je drastično smanjena. Test potrošnje smo vršili tako što smo pokrenuli procesorski intenzivan test u kojem su sve raspoložive jezgre bile opterećenje do maksimuma. Grafička kartica je u ovom slučaju mirovala, C`n`Q je bio isključen, a rezutat potrošnje se odnosi na cjelokupan sistem.
| Zagrijavanje |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Idle (°C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Load (°C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
S obzirom da manje troše, logično je da se manje i zagrijavaju. Rezultati koje smo dobili su nas ugodno iznenadili, a potrebno je napomenuti kako je prilikom mjerenja ambijentalna temperatura za sve procesore bila jednaka, te smo koristili identičnu termalnu pastu te isti hladnjak (Thermaltake V1).
Zaključak
Što nakraju reći? Phenomi II oduševljavaju niskom potrošnjom električne energije, niskim zagrijavanjem i overclocking potencijalom. Performanse nisu na razini najmoćnijih Intelovih procesora, no ovi modeli na njih niti ne ciljaju. Prošla su ta vremena kada je AMD imao nadmoćne procesore za gotovo svaki zadatak i to treba imati na umu. No, s druge strane Phenomi II su dovoljno moćni za svakodnevne potrebe prosječnog korisnika, dok će oni napredniji posegnuti za overclockingom gdje definitivno ne razočaravaju. Dodatna prednost je u činjenici kako ih sada možete koristiti u starim AM2+ pločama, a kada AM3 ploče zavladaju tržištem i cijene DDR3 memorije još padnu možete lako prijeći na tu platformu i ostvariti dodatan rast performasi (koliko točno ostaje nam za vidjeti).
X3 720 Black Edition je i za prosječnog, ali i za naprednog korisnika zapravo idealan. Donosi vrlo dobre performanse u gotovo svim uvjetima, dok će performanse "patiti" jedino ukoliko intenzivno koristite aplikacije koje znaju iskoristiti više od njegove 3 jezgre. Overclockeri će vrlo lako iz ovog modela izvući maksimum, ostvariti znatne pomake u performansama, a pri tom im novčanik neće biti drastično olakšan. Preporučena cijena za ovaj model na Američkom tržištu je 145 USD što je više nego fer za sve što on nudi. U ovom cjenovnom rangu direktno cilja na Intelov Core 2 Duo E8400.
Što se tiče X4 810 modela vidimo kako on ne donosi značajne pomake u performansama u odnosu na model iz prethodne generacije. Njegova prava snaga leži u povoljnoj cijeni (175 USD), te u drastično smanjenoj potrošnji i zagrijavanju u odnosu na prethodnika. Upravo iz tih razloga možemo ga preporučiti svima koji ne očekuju vrhunske performanse Core i7 procesora, ali im je potrebna snaga 4 jezgre koju ovaj procesor ima.