Gainward Ultra/2400 GS GF 6800GT
Datum objave 13.11.2004 - Denis Arunović
Uvod
Gainward je tajvanska tvrtka koja se proslavila paralelno sa usponom nVidije kao proizvođača grafičkih čipova. Najveći razlog Gainwardovog uspjeha prije, ali i danas, jest predanost dizajniranju kartica koje uvelike odskaču od referentnog dizajna bilo da je riječ o izgledu, hlađenju ili taktovima odnosno performansama. Valja napomenuti da je Gainward jedan od rijetkih proizvođača grafičkih kartica koji ne proizvode isključivo kartice bazirane na nVidijinim čipovima. Premda ovu činjenicu lako možemo pripisati strateškim ugovorima i dugogodišnjim parterstvom između Gainwarda i nVidije, vrlo je lako pretpostavit drugi uzrok ovakve situacije. Naravno, riječ je o klasičnoj ATI-jevoj boljci - nametanju referentnog dizajna. Budući da se osnovna poslovna shema Gainwarda bazira na proizvodnji kartica koje se dosta razlikuju od ostalih rješenja na tržištu, jasno je zašto još uvijek ne postoje Gainwardove kartice sa ATI-jevim čipovima.
Gainward rabi ovakve tete na svojim kutijama još od FX-a 5800
Budući da je GF 6800GT čip tržišno pozicioniran kao financijski prihvatljivije high-end rješenje, pretpostavljali smo da je Gainward svoju implementaciju čipa odlučio izvesti u Golden Sample varijanti. Glavni feature Golden Sample linije kartica je što imaju tvornički nabrijane taktove iznad standardnih radnih specifikacija. Zbog toga Gainwardova GT-ica radi na 400/1100 MHz (takt GPU-a/takt memorije) što je, vidi čuda, službeni radni takt GF 6800 Ultra kartica. Kao i sve GT-ice, Ultra/2400 ima 256 MB GDDR3 memorije što će odgovarati svim korisnicima koji svoje igre vole "vrtiti" sa puno antialiasinga i anisotropic filteringa.
Svega ima, ali igara nigdje
Naravno, karticu je moguće natjerati da radi na standardnom taktu GT-ica (350/1000 MHz) putem Gainwardovog eXpert Tool softvera, ali čisto sumnjamo da ikoga zanima ova mogućnost. Bundle koji dolazi sa karticom nije baš neka sreća. U kutiji smo pronašli priručnik za uporabu, splitter napajanja, dva DVI/VGA konvertera, S-Video kabel za TV-out, voucher za jeftiniju kupovinu drugih Gainwardovih proizvoda (hmmm...to nama, žiteljima mile nam Hrvatske, ne znači ama baš ništa) te set CD-a sa softverom i driverima. Gainward, na naše veliko čuđenje, sa karticom nije spakirao niti jednu igru. S druge strane uz karticu je priložen licencirani InterVideov WinDVD te softver za obradu videa pod imenom Muvee 3.
Grrr, opako ;)
Sama je kartica u najboljoj Gainwardovoj maniri dizajnirana prilično "opako". Na crveni PCB je "prikucana" ogromna mašinerija koja bi trebala osigurati stabilan rad kartice na taktovima Ultre. Nešto više o hladnjaku i njegovoj efikasnosti pričat ćemo kasnije u tekstu. S obzirom na veličinu hladnjaka jasno je da kartica osim mjesta predviđenog za grafičku karticu zauzima i mjesto prvog PCI utora.
DVI shotgun za ponosne vlasnike dva LCD monitora
Gainward sa pumpanjem veličine svoje kartice nije bio nimalo diskretan - kartica ima dupli backpanel koji ima ulogu fiksiranja oklopa hladnjaka. Na backpanelu se nalazi standardni S-video izlaz te dva DVI izlaza koje će najbolje moći iskoristiti ponosni vlasnici dva LCD monitora. Dotične je izlaze moguće pretvoriti u VGA izlaze pomoću priloženih konvertera. Mada je Gainwardova kartica prilično skupa, proizvođač na nju ipak nije ugradio VIVO (Video In Video Out) podršku. Mada većini korisnik ova funkcija ne treba, nepostojanje VIVO podrške na proizvodu ovakve klase je svejedno propust.
Hlađenje u teoriji i praksi
Kao i većinu ostalih proizvođača kartica baziranih na GT čipovima, Gainward je svoju karticu odlučio napajati sa samo jednim molex konektorom. Premda je ovakva odluka sasvim prihvatljiva, držimo da je sa dva naponska voda moguće postići bolje napajanje grafičke kartice, a time i bolje rezultate overclockiranja. Ako je suditi prema rezultatima Asusove V9999 Gamers Edition GF6800 kartice, koja je jedina kartica sa dva molex konektora koju smo do sad imali prilike isprobati, duplo napajanje stvarno ima utjecaja na overclockiranje.
Za napajanje je potrebno izdvojiti samo jedan molex
Pogledajmo sada izbliza gromadu od hladnjaka koji se nalazi na GPU-u i memoriji kartice. Cijela "stvar" je koncipirana na slijedeći način. Na grafičkom procesoru se nalazi prilično masivan pasivni bakreni hladnjak dok su na memoriju postavljeni aluminijski pasivni hladnjaci. Svi ovi pasivni elementi su na PCB kartice pričvršćeni pomoću osigurača i vijaka tako da ih je lako skinuti u slučaju da hlađenje želite modificirati. Budući da overclockiranu karticu nije dovoljno hladiti samo sa pasivnim hladnjacima, na metalni oklop koji prekriva cijeli PCB postavljena su dva 60-milimetarska ventilatora. Njihova zadaća je da cijeli PCB, a time i sve pasivne elemente hlađenja, dobro "propuhuju" dok kartica radi. Uzgred rečeno, ventilatori imaju ugrađene crvene ledice pa 2400/Ultra GS tijekom rada stvarno izgleda "vražje" dobro. :)
Svi danas jako vole bakar
Mada su tehnički dobro sredili hlađenje prednjeg, najvažnijeg dijela, kartice, Gainwardovi se inžinjeri nisu dosjetili adekvatno ohladiti zadnji dio kartice. Premda se na njemu ne nalaze memorijski čipovi, on svejedno isijava toplinu koja ima negativan utjecaj na mogućnosti overclockiranja. S obzirom na to da je Gainward za hlađenje kartice odlučio iskoristi dva ventilatora, sigurno se pitate kako se ovo rješenje ponaša u praksi.
Oči u oči sa jednom od "turbina"
Prvi problem sa opisanim sistemom hlađenja je buka. Ventilatori imaju promjenljivu brzinu vrtnje koju kontrolira Gainwardov eXpert Tool softver. U slučaju da iz nekog razloga ne želite koristiti eXpert Tool, cijelo ste vrijeme osuđeni na buku ventilatora pri punoj brzini. Koliko smo mi uspjeli skužiti na brzinu ventilatora utječe temperatura GPU-a koja raste pri korištenju zahtjevnih 3D aplikacija. S tim na umu, buka ventilatora je prihvatljiva dok se korisnik ograničava na rad u 2D-u. Nakon prelaska u 3D aplikacije (npr. Doom III) brzina ventilatora počinje oscilirati zavisno o tome da li korisnik prčka po menijima ili napucava zombije po tamnim hodnicima. Najgore je to što brzina ventilatora (a time i njihova buka) oscilira čak i pri aktivnoj uporabi 3D aplikacija što je vrlo neugodno za uši. Djelomično rješenje problema je naštimavanje niže maksimalne brzine ventilatora u eXpert Toolu, ali time smanjujemo efikasnost hlađenja kartice što utječe na mogućnost overclockiranja i dovodi nas do drugog problema - efikasnosti ovog bučnog hladnjaka.
S obzirom da je efikasnost hlađenja usko povezana sa mogućnostima overclockiranja kartice, vrijeme da prijeđemo na slijedeći dio ovog članka - testni sistem i rezultate overclockiranja.
Testni sistem i overclocking
|
|
Budući da nVidia uskoro planira izbaciti nove službene ForceWare drivere koji nose oznaku 66.81, odlučili smo našu Gainwardicu testirati i sa trenutnim službenim (ForceWare 61.77) i sa zadnjom beta verzijom novih službenih drivera. Karticu nismo testirali na službenim taktovima standardnih GT kartica budući da proizvođač garantira da kartica radi na taktovima Ultre. Rezultatima tvornički overclockirane kartice pridodali smo i rezultate kartice nakon našeg overclockerskog tretmana. Mada znamo da bi bilo poželjno da smo uz ove rezultate priložili i rezultate ATI-jevih kartica jednakog ranga, to nažalost nismo bili u prilici učiniti.
Problem je u tome što još uvijek nemamo svoju X800 Pro ili XT karticu koju bi mogli koristiti za testiranje najnovijih drivera. Malo je glupo posložiti rezultate nVidijinih kartica sa najsvežijim driverima uz rezultate ATI-jevih kartica sa starim driverima. Kad ATI ili proizvođači kartica baziranih na ATI-jevim čipovima postanu manje škrti, biti ćemo u stanju bolje upotpuniti naše tablice rezultata.
Što se tiče naše zbirke testova, u njoj smo napravili male izmjene. Odlučili smo prestati koristiti UT2004 za testiranje high-end kartica budući da ova igra zbog prilično nezahtjevnog 3D enginea ne može propisno iskoristiti mogućnosti skupljih grafičkih kartica. Mjesto UT-a 2004 uskoro bi trebala zauzeti jedna od igara baziranih na engineu Half Lifea 2.
Maksimalan overclock |
||
Jezgra (core) |
Memorija |
|
Leadtek WinFast A400 GT TDH | 435 MHz |
1180 MHz |
Gainward Ultra/2400 GS | 430 MHz |
1100 MHz |
PNY Verto 6800 GT | 412 MHz |
1140 MHz |
Sparkle GeForce 6800GT Platinum | 410 MHz |
1110 MHz |
Kako što vidite, overclockiranje Gainwardove kartice nije završilo toliko dobro koliko smo očekivali. Ali što smo zapravo očekivali? Očekivali smo da će Gainwardica imati bolje rezultate od Leadtekove kartice s obzirom na to da dotična kartica ima mnogo tiše hlađenje. Na kraju je ispalo da bučni ventilatori Gainwardicu ipak nisu načinili šampionom overclockiranja u GT kategoriji. Da se razumijemo, takt GPU-a od 430 MHz uopće nije loš, ali memorija nije "išla" dalje od 1100 MHz što je u usporedbi sa maksimalnim taktom memorije na Leadtekovoj kartici prilično nisko. To bi bilo to što se tiče overclockiranja. Sada je vrijeme da se bacimo na rezultate testova.
Aqumark 3, X2, Painkiller, Colin McRae 04
AquaMark3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FPS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Krećemo sa Aquamarkom 3. Radi se o alatu za testiranje računala (u prvom redu grafičke kartice i procesora) baziranom na DirectX 9 API-u. U defaultnom testu je uključen anisotropic filtering 4x i visoki detalji - sve to u 1024x768. Gainwardica cijeli test odrađuje sa prosjekom od 60 fps-a što je više nego dovoljno za ugodno igranje. Ono što je zanimljivo jesu rezultati između dvije revizije drivera - vidljiv je pomak performanski sa novim ForceWareom 66.81.
X2 Rolling Thunder |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined Shadows, FSAA 4x & Aniso 8x @ 16x12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
X2 benchmark je zapravo demo igre X2: The Threat. 3D engine igre baziran je na DirectX-u 8.1, no ovaj test svejedno dobro može "iscijediti" i najjače kartice. Što se tiče rezultata, ponavlja se situacija iz Aquamarka - kartica sa novim driverima ima mrvicu bolje performanse.
Painkiller |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FlyBy Max & AF 8x + FSAA 4x 1600x1200x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sa Painkillerom se ponovo vraćamo u DirectX 9 vode - standardni test na levelu dizajniranom po uzoru na Veneciju. Premda test nije sam po sebi toliko zahtjevan, rezolucija od 1600x1200, 4 x AA i 8 x AF postavke ne može lako sažvakati svaka kartica na tržištu. Kao što se da pretpostaviti, Gainwardica u Painkilleru ima izvrsne performanse bilo da je riječ o starim ili novim driverima. S druge strane, novi driveri donose popriličan rast performansi od čak 10%.
Colin McRae Rally 04 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1280x960x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1600x1200x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined FSAA 4x & Aniso 8x @ 16x12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mada smo u prošla tri testa primjenjivali AA i AF efekte, u Colin McRae Rallyu ćemo ih malo zapostaviti. Kao što vidimo, novi driveri donose poboljšanje performansi i bez primjene filtriranja i anti-aliasinga. Doduše, rast performansi nije toliko velik, ali svako poboljšanje je više nego dobrodošlo.
Doom III i Farcry
Doom III |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1024x768 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1280x1024 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1600x1200 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1024x768 Combined FSAA 4x & Aniso 8x | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1280x1024 Combined FSAA 4x & Aniso 8x | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HQ 1600x1200 Combined FSAA 4x & Aniso 8x | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Doom III je igra koja je nVidiji poslužila za promociju cijele GeForce 6 serije kartica. S obzirom na ovu činjenicu logično je očekivati da će nVidijine kartice ovdje briljirati i to primarno zbog toga što igra rabi obilne količine stencil sjena. Doom III nam vrlo lijepo prikazuje da novi driveri u prvom redu donose bolje performanse pri uporabi AA i AF efekata. Npr. dok u 1024x768 bez primjene efekata framerate raste za oko 5%, nakon dodavanja anti-aliasinga i anisotropic filteringa bonus u performansama raste na čak 15%.
Far Cry |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1024x768x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1280x1024x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1600x1200x32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined FSAA 4x & Aniso 8x @ 12x10 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined FSAA 4x & Aniso 8x @ 16x12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
U Farcryu (nažalost ne u verziji 1.3 koja ima podršku za shadere 3.0) je također prisutan rast performansi sa novim ForceWareom, ali samo pri korištenju AA i AF funkcija. Dok zaglađivanje rubova i filitriranje nije uključeno, novi driveri donose pad performansi koji je posebno izražen u nižim rezolucijama. S druge strane, sa ForceWareom 66.81 osjetno su poboljšane performanse pri rezoluciji 1600x1200 uz korištenje AA i AF efekata.
Il2: AEP i SPECview perf. 8.01
IL2 FB FSAA & Aniso |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined FSAA 4x & Aniso 8x @ 12x9 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Combined FSAA 4x & Aniso 8x @ 16x12 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sturmovik je vjerojatno jedna od nazahtjevnijih aplikacija sa naše lista testova čak i bez korištenja svih mogućnosti njegovog 3D eginea. Naime maksimalne je postavke (a njih koristimo pri testiranju) moguće još više "maksimizirati" ručnim određivanjem postavki u ini datoteci što vizualni dojam igre diže na novu razinu, a framerate na novu "nizinu". Po pitanju performansi nema nikakvih iznenađenja - sa novim je driverima iz igre moguće izvući pokoju sličicu više.
SPECviewperf 8.01 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3dsmax | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
catia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ensight | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
light | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
maya | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
proe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
sw | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ugs | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zadnji test, SPECview perf. 8.01, testira performanse sistema u OpenGL 3D aplikacijama sa radnih stanica. Utjecaj novih drivera na performanse u ovom alatu za testiranje je vrlo balansiran. Premda je u velikoj većini testova primjetan mali pad performansi, rezultat u testu ensight nadoknađuje sve te manje gubitke u performansama.
Zaključak
Mada je tema ovog članka nazivno Gainwardova GeForce 6800GT GS kartica, rezultati testiranja bi bili prilično dosadni da pri testiranju kartice nismo isprobali i dva seta ForceWare drivera. Kao što se moglo vidjeti na prethodnim stranicama, ForceWare 66.81 daje poprilično dobre naznake o beneficijama slijedeće verzije nVidijinih službenih drivera. Čini se da se nVidija pri razvoju službene verzije posebno fokusirala na performanse pri korištenju anti-aliasinga i anisotropic filteringa što nije ništa čudno ako uzmemo u obzir da većina vlasnika high-end kartica kao što je GF 6800GT koristi AA i AF efekte u svim igrama.
Što se tiče našeg mišljenja o 2400/Ultra GS, moramo priznati da smo razočarani. Ako zanemarimo kvalitetu arhitekture čipa, naša idealna grafička kartica mora imati dobre overclockerske mogućnosti, učinkovito i tiho hlađenje, efektan izgled te prihvatljivu cijenu. Na overclockiranje i izgled Gainwardice u principu nemamo nikakvih zamjerki. Mada je takt memorije mogao biti i veći, kartica radi na i iznad specifikacija skupljih Ultri. Izgled je u prvom redu stvar ukusa, ali kombinacija crvene boje PCB-a, hladnjaka i ledica čini ovu karticu stvarno primamljivom za bilo kojeg poklonika prozirnih stranica na kućištu ili hvastanja sa otvorenom "haubom" računala na LAN partyima.
Druga, tamnija, strana medalje su hlađenje i cijena. Hlađenje izgleda super...dok ga ne čujemo u uporabi. Dva ventilatora generiraju mnogo buke i sa i bez automatske kontrole brzine. Ako automatskog podešavanja nema osuđeni smo na konstantno bučno zujanje. Ako pak koristimo Gainwardov alat za kontrolu brzine, prema našim utiscima buka je još nesnosnija budući da ventilatori za vrijeme igranja često mijenjaju brzinu vrtnje zavisno o temperaturi jezgre. Ako zanemarimo buku ventilatora zamjerka ide i na račun toga što se Gainward nije udostojio ugraditi pasivno hlađenje na stražnji dio kartice koji se također zagrijava. Posljednja stvar koja nam se nije baš previše svidjela je cijena. Cijena Gainwardice je oko 3500 kn dok je cijena Leadtekova GF 6800GT kartice oko 3100 kn. Osim što je Leadtekica mrvicu bolji overclocker i ima bolji bundle, na karticu je ugrađeno izuzetno učinkovito i tiho hlađenje.
Jedini dodatni plus Gainwardove kartice je to što ima tvornički predefiniran i zagarantiran takt modela Ultra. Premda ovo naprednijim korisnicima ne znači puno, činjenica je da je vrlo korisno ljudima koji se boje ili ne znaju ručno overclockirati grafičku karticu (a takvih je prema našoj zadnjoj anketi dosta). Da bi kartica proradila na taktovima Ultre, dovoljno je instalirati Gainwardov alat eXpert Tool u enhanced modu što svodi overclockiranje na jednostavnu instalaciju softvera.
Maleni update:
Budući da je Gainwardova kartica testirana prije tjedan dana, nismo bili u prilici s njom isprobati najnovije nVidijine službene drivere ForceWare 66.93. S obzirom na to da slijedeći tjedan planiramo test još jedne nVidijine grafičke kartice, potrudit ćemo se da vam uz analizu njenih performansi pružimo i analizu performansi najnovijih drivera.