Round-up low-end i mainstream grafičkih kartica – Anno Domini 2003
Datum objave 05.01.2004 - Denis Arunović
Uvod
Mi smo se ovaj put prihvatili testiranja hrpice jeftinijih, low-end i mainstream, grafičkih kartica odnosno grafičkih kartica sa cijenom manjom od 2000 kn. Taj tržišni segment je naručito zanimljiv pošto njemu pripada većina kartica na tržištu, pitanje je samo koja nudi bolji omjer cijene i performansi. Lako je kupiti skupu high-end karticu - bilo koji model je dovoljno moćan da odlično "vrti" sve današnje igre. S druge strane tržište jeftinijih kartica je vrlo šaroliko te se malo tko u njemu dobro snalazi. No, ovaj test bi trebao riješiti većinu nedoumica.
Primarne karakteristike koje određuju performanse bilo koje kartice su brzina i tip korištenog GPU-a te brzina memorije koja je uparena sa tim GPU-om. Prema tom načelu smo koncipirali ovaj test. Nismo se zamarali sa karticama pojedinih proizvođača niti sa selekcijom pojedinih modela. Za svaku službenu varijantu GPU-a nabavili smo određenu karticu koja nam je predstavljala referentni model. Što se tiče ATI-jeve ergele testirane su slijedeći modeli: 9200SE (verzija sa 64 i 128 MB memorije), 9200, 9200 Pro, 9600SE, 9600, 9600 Pro i 9600 XT. Radeon 9800SE nažalost nismo uspjeli nabaviti mada i ovaj model pripada cjenovnom razredu koji nas je zanimao. Iz nVidijine (ne)čuvene FX linije obradili smo slijedeće modele: FX5200 sa 64-bitnim pristupom memoriji, FX5200, FX5200 Ultra, FX5600, FX5600 Ultra te nVidijin najnoviji mainstream uradak - FX5700 i pripadajuću Ultra verziju.
Kako li se ovo ovdje našlo?
Većinu ovih, nazovimo ih tako, kartica ima dvije zajedničke karakteristike, a to su podrška za DirectX 9 i programabilna T&L jedinica. Izuzetak su sve tri varijante ATI-jevog Radeona 9200 koji je zapravo stari Radeon 9000 sa novim imenom i podrškom za AGP 8X. Sam čip i dalje podržava samo DirectX 8.1. Kad smo već kod famozne DX 9 podrške, to što kartice podržavaju DirectX 9 u praksi ne znači baš previše. U ovom trenutku na tržištu se nalazi samo nekoliko igara u kojima se koriste neke funkcije novog API-a. Naslovi u kojima se novi efekti ekstenzivno koriste (Serious Sam 2, Half-Life 2, Doom 3) predviđeni su za izlazak tijekom slijedeće godine. No problem nije u nedostatku naslova, već u njihovim hardverskim zahtjevima. Bilo tko tko je probao najnoviju Ubi Softovu zračnu simulaciju Lock On Modern Air Combat (baziranu na DX-u 9) zna o čemu je riječ - igra se vuče i na poprilično jakim konfiguracijama. Ali najbolje je da se u to uvjerite sami preko rezultata testova koje smo koristili u ovom članku. Pogledajmo sad pobliže testirane kartice.
ATI 1/2
Krenimo abecednim redom što znači da su nam ATI-jeve kartice prve na odstrelu.
Radeon 9200SE
Ova kartica odnosno varijata GPU-a trenutno predstavlja samo dno novije ATI-jeve ponude. Skupa sa ostalim karticama iz serije 9200 zamijenila je dobrano zastarjele varijante Radeona 7500. Postoje dvije razlika između običnih Radeona 9200 i SE varijante - takt GPU-a odnosno memorije te naćin kako GPU pristupa memoriji. Službeni takt GPU-a je 200 MHz, a memorije 166 MHz DDR odnosno efektivnih 333 MHz. Kartica je dodatna zakinuta sa slabim memorijskim sučeljem širine mizernih 64 bita. Grafički procesor ima četiri cjevovoda koji obrađuju jednu teksturu po taktu, podržava stare Pixel i Vertex shadere verzije 1.4 odnosno 1.1. Nedostatci zastarjele arhitekture vidljivi su i u FSAA funkciji. GPU rabi super-sampling metodu koja totalno ubija performanse i jako je ograničena sa količinom video memorije na kartici. Rezultat svega je teoretski vrlo spora kartica namijenjena kućnim i uredskim računalima na kojima se 3D igre vrte jednom u sto godina.
Connect3D Radeon 9200SE 64MB DVI/TV-out
Dvije referentne kartice nabavili smo od tvrte Links koja je nedavno postala zastupnik Connect3D-a. Kartice imaju slično pakiranje - malena kutija sa CD-om na kojem su driveri, TV-out kabelom, registacijskom karticom i samom grafičkom karticom. Connect3D uz svoje kartice ne prilaže papirnate priručnike iz ekoloških razloga što je vrlo pohvalno.
Dva se Radeona razlikuju prema količini video memorije te integraciji DVI izlaza. Model sa 64 MB memorije ima DVI izlaz dok na modelu sa 128 MB memorije digitalnog izlaza nema. Taktovi GPU-a i memorije odgovaraju službenim ATI-jevim specifikacijama (200/166 MHz DDR) što je sasvim ok, ni više ni manje od očekivanog. Budući da su obje kartice vrlo spore, ako se već odlučite za jednu od njih preporučamo karticu s manje memorije zbog integriranog DVI izlaza i nešto niže cijene (model sa više memorije košta 444 kn, a model sa manje memorije 417 kn).
Radeon 9200 (Pro)
Pune verzije Radeona 9200 za razliku od okrljaštenih verzija imaju brži takt GPU-a i memorije, i što je najvažnije, 128-bitno memorijsko sučelje. Takt GPU-a je 250 MHz odnosno 300 MHz za Pro verziju, dok je takt memorije 200 MHz DDR odnosno 300 MHz DDR kod jačeg modela. Sve ostalo je potpuno isto. Obratite pažnju na to da postoje verzije Radeon 9200 kartica sa 256 MB memorije. Takvih se kartica treba kloniti budući da toliko memorije u današnjim aplikacijama nije iskoristivo te je sama brzina memorije zbog balansiranja troškova proizvodnje manja od one u ATI-jevim službenim specifikacijama. Naravno, ovo nije samo slučaj sa ovim tipom kartica. Proizvođači grafičkih kartica često koriste ovaj trik kako bi privukli nadobudne kupce i izvukli više love iz njih - naime ovakve kartice sa više memorije uvijek koštaju više od ostalih. Kao što znamo porodica Radeona 9200 ima samo DX 8.1 podršku što i nije neki problem budući da i tako i tako namijenjena nekakvom power-gamingu.
Club 3D Radeon 9200 128 MB DVI/TV-out
Testnu karticu nabavili smo od HGspota. HGspot odnedavno u svojoj ponudi osim Sapphireovih ima i Club 3D-ove kartice bazirane na ATI-jevim grafičkim čipovima. Shodno tome testirana kartica je Club 3D-ova. Pakiranje je sasvim uobičajeno - TV-out kabel, CD sa driverima i priručnik za uporabu. Spomenimo samo da nam se svidjela kutija - čvrsta je, elegantna i daje dojam kvalitete. Kartica ne odudara od pakiranja, standarni crveni PCB i pasivni hladnjak. Takt procesora i memorije odgovara službenim specifikacijama što će reći da GPU "kuca" na 250 MHz, a memorija na 200 MHz DDR. Cijena kartice je 609 kn što je po nama malo previše, ali u trgovinama ionako ne možete kupiti ništa bolje za istu cijenu osim ako vam se ne posreći i naletite na kakav stari GeForce 4 Ti4200.
Bržu, Pro verziju kartice nabavili smo iz vlastitih izvora i samo je istestirali tako da nema ni opisa ni slike. Kartica je vrlo slična Club 3D-ovom modelu, jedina vidljiva razlika je aktivni hladnjak na procesoru.
ATI 2/2
Radeon 9600SE
SE verzija Radeon 9600 čipa nije ništa drugo nego još jedan pokušaj popunjavanja određenog tržišnog segmenta sa okrljaštenom verzijom skupljih čipova. Oslabljeni model ima isti takt GPU-a i memorije kao i njegov stariji brat (Radeon 9600), procesor radi na 325 MHz, a memorija na 200 MHz DDR. Prilagodba za jeftiniji segment tržišta izvedena je putem skraćivanja memorijskog sučelja sa 128 na 64 bita (nedovoljno za toliko brzi brzi procesor i memoriju) te preko integracije čipova na PCB-e slabije kvalitete. Sam čip je , naravno, komptatibilan sa DirectX 9 specifikacijom.
Club 3D Radeon 9600SE 128 MB DVI/TV-out
Club 3D-ov model Radeona 9600SE nabavili smo od HGspota gdje za njega morate izdvojiti, u ovom slučaju, dosta velik broj jedinica nacionalne valute - 837 kn. Kartica dolazi upakirana u zgodnu crnu kutiju u kojoj se osim nje nalaze uobičajeni dodaci poput CD-a sa driverima, priručnika i kabela za TV-out izlaz. Od pogleda na samu karticu iskusnije korisnike podilazi lagana jeza. Naime standardni VGA izlaz nije integriran na PCB poput DVI izlaza nego je na karticu spojen putem nekakvog jadnog kabela. Inicijalna pretostavka da će ovakva nespretna metoda integracije VGA izlaza rezultirati očajnom slikom pokazala se više nego opravdanom. Slika je doslovno strašna jer su osim zamućenja prisutni i valovi koji su vrlo vidljivi i čine rad na računalu neizdrživim. Naravno, moguće je da je kartica neispravna, ali u svakom slučaju je nikako ne preporučujemo.
Radeon 9600 (Pro)
Obje "nepodrezane" verzije Radeona 9600 prema specifikacijama su jako solidna rješenja. Brzine GPU-a i memorije iznose 325 i 200 MHz DDR odnosno 400 i 300 MHz DDR za Pro verziju. Arhitektura čipa sastoji se od četiri cjevovoda od koji svaki po taktu obrađuje jednu teksturnu jedinicu. Sučelje prema memoriji široko je 128 bita što je s obzirom na mogućnosti GPU-a sasvim adekvatno. Čip ima ugrađene Pixel i Vertex shadere verzije 2.0 te je shodno tome kompatibilan sa DirectX-om 9. Inače, porodica Radeon 9600 GPU-a prvi je ATI-jeva serija procesora izrađena 130-nanometarskim procesom proizvodnje.
Connect3D Radeon 9600 Pro 128 MB DVI/TV-out
Za dobivanje rezultata Radeona 9600 i Radeona 9600 Pro iskoristili smo Connect3D-ov Radeon 9600 Pro kojeg nam je proizvođač direktno ustupio. Pošto je samu karticu Ozren već izrecenzirao, za one koji žele saznati više klik ovdje.
Radeon 9600 XT
Radeon 9600 XT je najnovija, najbrža i zadnja ekstenzija serije 9600. Sam čip ima drugačiju kodnu oznaku od starijih verzija Radeona 9600 - RV360 spram RV350. Tehnološki pomak u odnosu na stare verzije bazira se na boljem razmještaju logike u samom procesoru te korištenju Low-k tehnologije koja je omogućila povećanje takta GPU-a (na XT-u procesor kuca na moćnih 500 MHz). Memorija je ista kao na Radeon 9600 Pro karticama odnosno 300 MHz DDR.Ako se pitate što je to Low-k drage volje ćemo vas malo educirati. Radi se o tehnologiji korištenja boljih izolacijskih materijala na vodovima između tranzistora i sklopovlja unutar procesora čime se smanjuje interferencija između tih vodova što omogućava više radne frekvencije procesora.
XT kartice uparene sa ATI-jevim Catalyst driverima verzije 3.9 na više imaju još jednu zgodnu opciju koja poboljšava njihove performanse. Riječ je o dinamičkom overclockiranju pod imenom ATI Overdrive. Ako je ova opcija uključena driveri samostalno povisuju odnosno snižuju radni takt GPU-a zavisno o njegovoj temperaturi koja se mjeri pomoću interne sonde na procesoru. Mi sa Overdriveom nismo imali nikakvih problema i odlučili smo testirati karticu kad je on uključen - dobitak na performansama je solidnih tri do pet posto. Inače, postoje verzije Radeon 9600 XT kartica sa 256 MB DDR2 memorije. One su naravno skuplje i služe za vabljenje mladih i nadobudnih - niti jedna igra za koju mi znamo ne iskorištava toliku količinu video memorije.
Sapphire Radeon 9600 XT 128 MB DVI/TV-out
Radeon 9600 XT s kojim smo se igrali u ovom testu došao nam je iz skladišta HGspota, a proizveo ga je Sapphire. Kartica dolazi u malecnoj kutiji sa priručnikom, CD-om sa driverima, TV-out kabelom, DVI/VGA konverterom te kuponom za famozni Half-Life 2. Kupon se može poslati direktno Valve Softwareu kad Half-Life 2 napokon izađe u prodaju te vam oni onda pošalju igru za koju ćete morati platiti carinu i troškove transporta. Elegantniji način je da se negdje skrpate na kakvu "širu" internet vezu i igru downloadate sa Valveovih stranica pomoću priloženog serijskog broja. Kartica je, za Sapphire, uobičajene crne boje i ima aktivni hladnjak na procesoru. Usput, ovu karticu detaljno analizira Ozren gdje je uspoređuje sa direktnom konkurencijom - GeForce FX 5700 Ultra karticom od MSI-a. Članak očekujte uskoro.
To je to što se tiče ATI-jevih kartica. Još jednom bi željeli reći da nam je jako žao što nismo uspjeli nabaviti Radeon 9800SE pošto je kartica prema specifikacijama dosta zgodna te bi u ovom testu vjerojatno kotirala dosta visoko. Pogledajmo sad kakva je ponuda posrnule nVidije.
nVidia 1/2
nVidia je u zadnje vrijeme dosta zaglibila sa svojom linijom GeForce FX kartica. Generalno ozračje koje vlada u informatičkim medijima implicira da ATI tuče nVidiu na svim frontovima, no da li je to stvarno istina?
GeForce FX5200 64-bit
Najslabiji GPU iz nVidine serije GeForce FX ima i svoju dobrano oslabljenu varijatnu koja ima vrlo "inventivno" ime - FX5200 64 bit. Ova kartica osim smanjenog takta GPU i memorije pati i od skresanog memorijskog sučelja (64 bita). Službeni takt GPU-a iznosi 240 MHz, a memorije 200 MHz DDR. Mada podržava DX 9 aplikacije kartica je jednostavno prenesposobna da ih makar i polu-optimalno "vrti" te je namijenjena nezahtjevnim uredskim i kućnim računalima kod kojih QIII Arena spada u kategoriju modernih igara. Više o arhitekturi samog čipa nešto docnije. :)
Gainward Pro/660 TV
Testna Gainwardova kartica došla nam je iz HGspota, a ime joj je tipično Gainwardovski kriptično - Pro/660 TV. Katkad se pitamo kako se sami zaposlenici Gainwarda snalaze u toj njihovoj, čudnoj nomenklaturi. Pro/660 dolazi zapakirana u malenu kutiju sa samo esencijalnom opremom što nije ni čudno s obzirom na njenu namjenu i cijenu (490 kn). Kartica je malih gabarita, ima samo pasivni hladnjak pošto joj više ni ne treba te ima TV-out, ali ne i digitalni izlaz. S druge strane pozitivna osobina kartice je takt GPU-a i memorije, koji je viši od službenog - procesor "kuca" na 250 umjesto na 240 MHz, a memorije na 265 umjesto na 200 MHz DDR. Ovo je na prvi pogled vrlo zgodno, ali ako znamo da je kartica zakinuta sa vrlo slabom arhitektutom GPU-a i skresanim memorijskim sučeljem ovaj bonus u taktu ne čini ovu karticu dobrim izborom za nekog tko se želi iole dobro igrati na računalu. Usput rečeno, mi smo pri testiranju ručno smanjili takt na službene vrijednosti zbog toga što je fokus testa na modelima GPU, a ne na pojedinim karticama.
GeForce FX5200 (Ultra)
Pune verzije FX5200 GPU-a pripadaju prvoj generaciji FX serije, s kojom je nVidia doživjela svoj veliki fijasko. Toj generaciji pripadaju i FX5600 i FX5800 kartice (za potonje smo mi otkrili da se pregrijavaju zbog greške u dinamičkom hlađenju procesora). Ta je arhitektura općenito zakazala zbog, kao što se kasnije pokazalo, tvrdoglavosti i umišljenosti nVidije koja je htjela diktirati standarde specifikacija Pixel i Vertex shader jedinica. FX5200 GPU namijenjen je low-end segmentu tržišta, mada su kartice bazirane na Ultra verzijama čipa dosta skupe u odnosu na ono što nude. Službena frekvenencija normalnih FX-ica 5200 je 250 MHz za GPU i 200 MHz DDR za memoriju dok su taktovi procesora i memorije na Ultra verziji puno viši - 325 MHz za GPU i 325 MHz DDR za memoriju. Memorijsko sučelje je normalno, 128-bitno. Grafički procesor ima samo dva cjevovoda u kojem se, pri svakom taktu, obrade dvije teksturne jedinice. Sve u svemu od Ultra verzije bi čak i moglo biti nešto zbog visokih taktova njenog GPU-a i memorije.
Gainward Pro/760 XP "GS" 128 MB DVI/TV-out
Karticu koja nam je poslužila da bi dobili rezultate FX5200 non-Ultra i Ultra GPU-a proizveo je Gainward, a ustupio HGspot. Oznaka modela je Pro/760 XP "GS", s tim da je nama jasan samo ovaj zadnji, GS dodatak koji je skraćenica od Golden Sample. Kartice sa oznakom Golden Sample koriste kvalitetniju memoriju čija je brzina fino "podebljana". U slučaju ove Gainwardove kartice brzina memorije je 335 u usporedbi sa službenom brzinom od 275 MHz DDR. GPU je također nešto brži od službenih nVidijinih specifikacija - radi na taktu od 335 MHz što je za 10 MHz više od službenog takta. Vjerojatno pretpostavljate da smo mi pri testiranju koristili službeni takt.
Kartica je upakirana u veću kutiju u kojoj smo našli CD sa driverima, CD sa DVD playerom WinDVD, kabel za TV-out, DVI/VGA konverter, Y molex kabel za napajanje kartice te naljepnicu za kućište sa Gainwardovim logotipom. Sama kartica izgleda izuzetno slično Gainwardovim varijantama GF4 Ti4x00 kartica - velika je što implicira da je korišten kvalitetniji PCB, ima aktivni hladnjak na procesoru i pasivne hladnjake na memorijskim čipovima. Cijena kartice nije prevelika - 849 kn.
nVidia 2/2
GeForce FX5600 (Ultra)
Serija FX5600 pripada prvoj generaciji nVidjinih FX GPU-a, generaciji kojoj je predskazivana sjajna budućnost...barem dok se nije pojavila na tržištu. Performanse su bile razočaravajuće, a cijena visoka. Danas je već druga priča, performanse su pokrpane sa novim driverima i raznim optimizacijama (neke od njih i nisu baš fer prema korisnicima), a cijena je s vremenom pala na prihvatljiviju razinu. No vratimo se mi FX-u 5600. Procesor je izrađen 130-nanometarskim procesom proizvodnje, ima četiri cjevovoda od kojih svaki obrađuje jednu teksturu po taktu. Kad smo već kod takta, treba naglasiti da postoje dvije revizije FX5600 GPU-a. Čipovi nove revizije imaju nešto brži takt od čipova stare revizije pa je tako kod novih čipova takt 325/275 MHz DDR (GPU/memorija) odnosno 400/400 MHz DDR za Ultra verziju. Službeni takt čipova stare revizije je nešto sporiji - obični FX5600 GPU-i kucaju na 300 MHz, a njihova memorija na 250 MHz DDR dok je kod Ultra verzije omjer takta GPU-a i memorije 350/350 MHz DDR.
Važno je naglasiti da modeli kartica zasnovanih na novim revizijama čipova nemaju drugačije ime u odnosu na modele sa starim čipovima. Štoviše, novih kartica baš i nema na tržištu što dodatno otežava situaciju. Zapravo, sve nam se čini da kartice nove revizije neće baš zaživjeti na tržištu budući da je nVidia izdala novu mainstream seriju GPU-a pod imenom FX5700.
Abit Siluro FX5600 Ultra 128 MB DVI/TV-out
Za testiranje FX5600 i FX5600 Ultra GPU-a nabavili smo Abitovu FX5600 Ultra karticu. Važno je naglasiti da je na kartici čip stare revizije tako da je defaultni takt 350/350 MHz DDR. Srećom, ova kartica nije ona ista koju smo imali na testu već je nabavljena iz vlastitih izvora tako da se da overclockirati na takt nove revizije Ultra čipova. Mi smo karticu iskoristili kako bi dobili rezultate svih službenih verzija FX5600 GPU-a.
GeForce FX5700 (Ultra)
Najnovija nadogradnja nVidijinih mainstream GPU-a nosi ime FX5700. GPU je za razliku od FX-a 5600 koji je zasnovan na arhitekturi FX-a 5800, zasnovan na arhitekturi FX5900 GPU-a. Čipovi su izrađeni 130-nanometarskim procesom, imaju 4 cjevovoda od kojih svaki obrađuje jednu teskturu po taktu te su kompatibilni sa DX-om 9. Službeni takt GPU-a i pripadajuće memorije je poprilično visok - 425/275 MHz DDR za običnu te 475/450 MHz DDR za Ultra verziju. Zanimljivo je da su obje verzije GPU-a uparene sa DDR2 memorijom koja komunicira sa GPU-om preko 128-bitnog sučelja. Ova vrsta memorije najvjerojatnije će zamijeniti olinjali DDR standard kako na grafičkim karticama tako i na matičnim pločama.
MSI FX5700 Ultra DVI/TV-out
Jedna od prvih, ako ne i prva, FX5700 kartica na našem tržištu jest MSI-ev FX5700 Ultra. Karticu nam je ustupio Tri Trade-ADM, a oni je cijene toliko da je za nju potrebno izdvojiti 1837 kovanica od jedne kune. Pune recenzije kartice se prihvatio Ozren, a na PCE-u će se pojaviti uskoro.
Kartica dolazi zapakirana u vrlo kutiju vrlo efektnog izgleda (zato je završila na slici iz uvodnika), no ono što stvarno veseli je sadržaj kutije. Osim kartice i pripadajućih kabela u kutiji smo našli cijelu hrpu CD-a od kojih bi istaknuli punu verzije odličnog RPG-a Morrowind te taktičkog shootera Ghost Recon. Kartica krasi, za MSI, standarno crveni PCB na kojem dominira veliki bakreni hladnjak. Hladnjak, osim što dobro rashlađuje procesor, odlično izgleda te je velikim dijelom odgovoran za efektan izgled same kartice.
Toliko o tehničkim informacijama, krenimo malo testirati.
Test sistem
|
||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
Kao što vidite AMD-ova sekcija PCE-a doživjela je upgrade u obliku gore navedenog strojčića. Nije baš najjača pila na planeti, ali poslužit će svrsi. Paralelno sa hardverskom modernizacijom modernizirali smo i softver koji koristimo za mučenje hardvera koji testiramo. Sa gornjom kolekcijom aplikacija ubuduće ćemo testirati grafičke kartice, odnosno barem dok ne dođe kakva kompetentnija igra poput novog Dooma.
Gotovo sve aplikacije pripadaju grupi tzv. real-world benchmarka što znači da nisu dizajnirane za testiranje već su bazirane na stvarnim grafičkim enginima koji moraju biti prilagođeni širokom spektru hardvera. Ovako koncipiran set testova osigurava realnu procjenu mogućnosti određenog komada hardvera - u ovom slučaju grafičkih kartica.
Moramo spomenuti da smo tijekom testiranja dobili dojam da ATI-jevi inženjeri moraju još dosta raditi na kvaliteti Catalyst drivera. Ponašanje u OpenGL baziranim aplikacijama je dosta čudno. Najviše problema imali smo sa zračnom slimulacijom Forgotten Battles u kojoj su nam na svim ATI-jevim karticama "ispadale" teskture te su se pojavljivali vizualni artefakti. Zbog tih problema rezultati Forfotten Battles testa su vrlo upitni i ne prikazuju pravi odnos među testiranim grafičkim čipovima. Ne toliko ozbiljni problemi pojavili su se i u Serious Samu te u DX 9 igri Gunmetal. Problem je u ATI-evim karticama stare generacije odnosno Radeonima 9200 koji polude kad se u određenim igrama uključi Anisotropic filtering ili FSAA. Uostalom, sami ćete se u to uvjeriti kad pogledate rezultate testova.
3DMark 2001SE
| 3DMark 2001SE |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Počinjemo sa jedinim sintetičkim benchmarkom sa ovog testa - Future Markovim 3DMarkom 2001SE. Rezultati nude okvirne procjenu performansi grafičkih kartica s tim da treba imati na umu da je ovo čisti DirecX 8.1 test. U 3DMarku s dominiraju nVidijine kartice, pogotovo novi FX5700 Ultra koji se pozicionirao na prvom mjestu u obje rezolucije. S druge strane najbolji omjer cijene i performansi defitivno nudi Radeon 9600 Pro. Performanse svih "skresanih" kartica, uključujući Radeon 9600SE, su očajne što nije ništa čudno.
Aquamark 3
| Aquamark 3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| GFX | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rating | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aquamark 3 je program za testirananje grafičkih kartica baziran na enginu iz igre Aquanox 2: The Revelation koja je jedna od prvih igara koje koriste funkcije Pixel i Vertex shadera verzije 2.0. Standarni test koji generira Aquamark score "vrti" razne scene iz igre pri rezoluciji 1024x768 i visokim detaljima koristeći Anisotropic filtering (4X). GFX rezultat esencijalno pokazuje koliko je određena kartica arhitekuralno kompetentna zahtjevima Aquamark engina dok Rating predstavlja prosječni framerate cijelog testa pomnožen sa 1000. U Aquamarku dominiraju ATI-jeve kartice, pa čak i one koje nisu DirectX 9 kompatibilne. To nije ništa čudno budući da Aquamark koristi i stare i nove verzije shadera, zavisno o zahtjevima određenih vizualnih efekata u igri. Pro verzija Radeon 9600 GPU-a ponovo kupi lovorike u segmentu omjeru cijene i performansi.
Gunmetal
| Gunmetal |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gunmetal je igra konzolaškog štiha u kojoj igrač ganja nekakvog trasfomers-robota sa opakim pljucama. Sve naravno vrvi od eksplozija i eye-candya. Za sve je to zaslužan DirectX 9 engine pisan u nVidijinom CG-u što će reći da ovaj test teoretski ide na ruku nVidijinim GPU-ima. Teorija se pokazala i u praksi, no samo što se tiče FX5700 GPU-a koji su arhitekturalno nešto napredniji od ostale FX bratije iz ovog testa te imaju vrlo brz takt GPU-a i memorije. Sam je test vrlo zahtjevan, te je u njemu defaultno uključen FSAA 2X Pretpostavljam da primjećujete vrlo čudnu poziciju obje verzije Radeon 9200 kartica. Obje kartice rangiraju nevjerojatno visoko što je poprilično nevjerojatno s obzirom na njihove mogućnosti. Fenomen je sigurno povezan sa driverima zbog kojih GPU ne renderira određene teskture te se zbog toga cijeli bench brže vrti.
Serious Sam: TSE
| SS: TSE |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 Default | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 Default | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 Maximum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 Maximum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Došli smo i do našeg starog poznanika Serious Sama. Starom Samu oduvijek su više pasale nVidijine kartice pa je tako ispalo i ovaj put. nVidijini GPU domniraju pogotovo u quality modu gdje je uključen Anisotropic filtering. S druge strane, uz razne optimizacije nVidijinih drivera (pogotovo u području filteringa) teško nam je mirne savjesti "otvoriti vatru" na ATI-jeve GPU-e. Morate priznati da prednost FX-a 5700 Ultra u quality modu izgleda malćice nerealno. I ovdje se ponavlja feonomen ludo brzih Radeona 9200. Dok se u normalnoj kvaliteti obje kartice ponašaju prema očekivanjima (zapravo se jako dobro drže), u quality modu totalno poblesave te generiraju potpuno nerealne framerateove.
Forgotten Battles
| Il-2 Forgotten Battles |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 Default | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x960 Default | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 Maximum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x960 Maximum | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Primarno baziran na staroj verziji OpenGL-a odnosno onoj koja koristi stare Pixel i Vertex shadere, nastavak zračne simulacije iz drugog svjetskog rata pod imenom Il-2 Sturmovik izgleda fenomenalno, a uz to je i fenomenalna igra koja vrijedi svake kune koju bi za nju platili u trgovini. S druge strane ima jednu nuspojavu - u dosta slučajeva izaziva pretjerani fanatizam i opsesiju drugim svjetskim ratom. Tužna je činjenica da autor ovih redaka pati od oba poremećaja, ali to je već slučaj za jednu drugu struku. No vratimo se mi našem testiranju.
Pošto Forgotten Battles nema ugrađeni benchmark mod mi smo framerate mjerili pomoću programčića pod imenom Fraps (u komercijalnoj verzijij 2.0). Mjerenje je provedeno u dvije rezolucije sa dvije različite postavke kvalitete, a "vrtili" smo snimljene misije - preciznije ugrađenu snimljenu misiju odnosno track pod imenom Intro koji je zapravo uvodna animaciju u Forgotten Battles. Trackovi inače nisu filmići, mada izgledaju tako, već snimljeni slijed parametara koji opisuju što se događa u snimljenom segmentu misije. Dakle oni uvijek se uvijek izvode isto i zbog toga su nam dobro poslužili za testiranje.
Nažalost, Forgotten Battles se nikako ne voli sa ATI-jevim karticama, bolje rećeno ATI-jevim Catalyst driverima poslije verzije 3.7. Sami proizvođač Forgotten Battlesa - 1C:Maddox Games - navodi kako nije problem u igri već u nekompetentnim driverima koji ne izvode engine kako treba. Sve u svemu na svim ATI-jevim karticama imali smo probleme sa prikazom - vizualne artefakte i ispadanje tekstura - što pojašnjava neuvjerljive rezultate ATI-jevih kartica. S druge strane, makar sam proizvođač tvrdi da bi problema trebalo biti i sa novim nVidijinim driverima - u našem slučaju ForceWareom 52.16 - mi nismo naišli na nikakve probleme. Iz tih razloga jednostavno ne možemo realno komparirati rezultate kartica dvaju proizvođača. Jedino što možemo reći je da bi se ATI-jevci trebali prihvatiti posla i srediti svoje Catalyste.
X2: The Threat
| X2: The Threat |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
X2: The Threat je proizvod njemačkog developerskog tima Egosoft. Igra je onog svemirskog tipa gdje igrač voza opako naoružanu letjelicu i radi kaos po galaksiji. Grafički engine izgleda jako lijepo (mada se neki ne bi složili s time - jel' tako Ozren?), odgovara DX 8.1 specifikaciji, a efekti sjenčanja programirani su nVidijinim CG-om. Ovo teoretski znači da bi igra trebala letjeti na nVidijinim karticama, no u praksi situacija nije toliko jednostavna. FX5700 Ultra isprva bez problema drži prvo mjesto da bi je Radeon 9600XT naglo dostigao u višoj rezoluciji.
Ako se sjetimo službenih radnih taktova memorije znamo da gotovo sve nVidijine kartice imaju evidentu prednost nad kanadskim konkurentima. U gotovo svim starijim aplikacijama to je dovoljno za premoć u performansama. Mada je X2 nova igra, programirana je u DX-u 8.1 pa takvu situaciju imamo i u ovom benchmarku gdje se u gornjem dijelu ljestvice nalaze samo dvije ATI-jeve kartice - Radeon 9600 Pro i XT. Što se tiče polu-proizvoda obiju tvrtki, odnosno kartica sa 64-bitnim memorijskim sučeljem, pokazale su se totalno nekompetentne za izvođenje bilo kakvog novijeg softvera što ukljućuje i ovu igru.
UT2003
| UT2003 flyby |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 Medium | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 Medium | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 High | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 High | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Eto nam još jednog starog i poznatog testa - UT-a 2003. Imamo predosjećaj da će ova igra što se tiče testiranja zaživjeti na sličan način kao QIII Arena. Sve u svemu radi se igri baziranoj na DirectX API-u verzije 8 s tim da treba imati na umu da grafički engine koristi samo neke funckije DX-a 8. U ovom testu se na prvom mjestu izmjenjuju FX5700 Ultra i Radeon 9600XT (kako nepredvidljvo...) s tim da je nVidijina ptica trkačica zbog strašno brze memorije bolja u medium quality segmentu testa, a Radeon 9600XT u high quality segmentu testa. Krunu odnosa cijene i performansi ponovo odnosi Radeon 9600 Pro.
UT2003 quality test
| UT2003 quality test |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSAA 4X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aniso. 8X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSAA 2X + Aniso. 4X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
U ovom dijelu testa provjerili smo kako se naše kartice ponašaju pri korištenju FSAA-a i Anisotropic filteringa u aplikaciji baziranoj na DirectX API-u, u ovom slučaju UT-u 2003. Koristili smo danas standardnu rezoluciju 1024x768 i medium detalje.
Ako zanemarimo kartice sa 64-bitnim memorijskim sučeljem, jedine kartice koje doslovno umiru na ovom testu su Radeoni 9200. Razlog njihovih loših performansi je u metodi kojom vrše FSAA funkciju - super-samplingu umjesto modernijeg multi-samplinga. Primjetite odnos rezultata FX-a 5700 u odnosu na FX5600 - dok je FX5700 nešto brži u Anisotropic filteringu, FX5600 je bolji u FSAA-u. Sve u svemu, ako mislite koristiti FSAA ili Anisotropic filtering, ne kupujte ništa slabije od FX-a 5600.
Forgotten Battles quality test
| Forgotten Battles quality test |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSAA 4X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aniso. 8X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| FSAA 2X + Aniso. 4X | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
OpenGL test sposobnosti GPU-a da ušminkaju igru sa FSAA-om i Anisotropic filteringom prošao je gotovo identično kao normalni Forgotten Battles test - ATI-jevi driveri nisu htjeli slušati grafički engine igre. Unatoč ovom problemu potvrdili smo pretpostavku da se Radeoni 9200 ponašaju vrlo čudno u OpenGL okružju. Sa uključenim Anisotropic filteringom pad performansi je krajnje neuvjerljiv, uz to kartice su i dalje nevjerojatno brze što jednostavno nije moguće. Glede nVidijinih GPU-a ponovo se pokazalo da su FX5700 čipovi sporiji u FSAA-u, a brži u Anisotropic filteringu od FX5600 čipova.
Zaključak
Kupovina mainstream odnosno low-end grafičke kartice nikad nije bila teža. Jednom davno (barem u IT mjerilima) izbor je bio lak, nVidija i njen Ti brand je sve što ste trebali imati na umu kad bi ušli u trgovinu. Danas su proizvođači pametniji. Jeftinije grafičke kartice nemaju samo sporiji takt u odnosu na svoju stariju braću, već su hardverski skresane na prihvatljivu razinu. To u praski rezultira vrlo očiglednim razlikama u performansama sa trenutno dostupnim softverom s tim da te razlike u novim igrama koje tek dolaze mogu samo porasti.
Prava istina je da su najisplativije high-end kartice. Sad će se mnogi od vas pobuniti i tvrditi kako su skupe kartice samo za snobove i bogatunčiće koji ih ne kupuju vlastitim novcima te da npr. razliku između 70 i 110 fps-a ni'ko ne kuži. No činjenica je da igre sa uključenim FSAA-om i Anisotropic filteringom usitinu izgledaju drukčije odnosno bolje te da je za korištenje ovakvih efekata potrebna vrlo brza grafička kartica. Ako ovo povežemo sa financijskim faktorom mislimo da je krajnji korisnik opet u plusu. Kako?
Pa eto ovako. Korisnik kupi trenutnu high-end karticu za cca 3500-4000 kn, rastura s njom po igrama slijedećih šest mjeseci do godinu dana te tu karticu proda po nižoj cjeni. Ta niža prodajna cijena u to vrijeme opet pokriva minimalno polovicu cijene nove high-end kartice u trgovini što će reći da korisnik za tu novu karticu treba odvojiti otprilike isto toliko novaca koliko i za jednu mainstream ili low-mainstream karticu nove generacije. Ciklus se ponavlja u nedogled, a korisnik se sretno i zadovoljno stalno igra na trenutnoj kremi ponude grafičkih kartica. Dakle u većini se slučajeva inicijalni trošak nabavke prve high-end kartice na kraju definitvno isplati.
Nakon ove digresije bilo bi vrijeme da prokomentiramo jeftnije kartice odnosno GPU-e sa ovog testa. Najbolji omjer cijene i performansi ima Radeon 9600 Pro koji se u većini testova pozicionirao na trećem mjestu. Nakon njega slijede Radeon 9600XT te GeForce FX5700 Ultra. Ako zanemarimo razliku u cijeni između dvije prijespomenute kartice nailazimo na malu nedoumicu. nVidija sa svojom novom karticom, unatoč tome što igra na brutalnu snagu, ima što pokazati. Ako ovo uparimo sa kvalitetnijim driverima dolazimo do zaključka da je ovo kartica za one koji žele igrati na sigurno (to bi recimo bio osobni izbor autora ovog članka). Radeon 9600XT je uistinu odlična kartica, no fale joj nešto uglancaniji driveri - to je sve.
Da Radeoni 9200 nemaju problema sa OpenGL aplikacijama bez zadrške bi ih preporučili svim korisnicima sa plićim džepom i umjerenim igračkim zahtjevima. Ovako nam je jedini favorit FX5200 Ultra kojeg je moguće dobiti za manje od 800 kn. Svi ostali čipovi odnosno kartice koje su bazirane na njima nemaju dobar omjer cijene i performansi. Naravno iznimke uvijek postoje, no ovo je generalna procjena. Ova konkluzija vrijedi pogotovo za sve okrljaštene čipove sa 64-bitnim memorijskim sučeljem. Oni realno gledajući mogu poslužiti samo za 2D aplikacije i igranje u vrlo niskoj rezoluciji sa vrlo niskim detaljima.
To je sve za ovaj put. Do slijedećeg čitanja želimo vam dobro igranje i visoke frameratove. Shen chi! :)