Usporedni test grafičkih kartica – srednja kategorija
Datum objave 08.01.2007 - Igor Vujević
Uvod
Kako je i kolega Denis napomenuo u prethodnom članku, recenzija stanja grafičkih kratica na našem tržištu i pokušaj podjele u tri standarde skupine (low, mid i high/entusiast-end) i kod nas je ostavio dojam lagane konfuzije zbog šarolikog izbora modela koji se mogu pronaći na našem tržištu. Modeli na zalasku karijere, DDR2 ili DDR3 memorija, redizajnirani modeli s nižim proizvodnim procesom, Limited, Ultimate, K.O. edition - situacija koja kod manje iskusnog korisnika može izazvati poprilično glavobolje. To je bilo pogotovo izraženo u najpopularnijem srednjem segmentu, gdje se važe svaka lipa i pokušava pogoditi najbolji omjer uloženog i dobivenog. Zato je nakon temeljitog čišćenja i filtriranja svih skupina (tri sastanka uredništva i tone kave) odluka pala na pet modela u ovom, srednjem segmentu. Ti su modeli ujedno i predstavnici svojih skupina i na neki način jedini modeli koji, prema našem mišljenju, trebaju i mogu doći u izbor prilikom kupovine grafičke kartice iz ovog segmenta. Redom - X1650Pro, X1650XT i X1950Pro modeli iz ATI-ja i 7600GT i 7900GS modeli iz NVIDIA-e glavni su akteri ove drame nazvane "Usporedni test grafičkih kartica - srednja kategorija".
X1650Pro |
X1650XT |
7600GT |
X1950Pro |
7900GS |
|
Vertex Shader |
5 |
8 |
5 |
8 |
7 |
Pixel Shader |
12 |
24 |
12 |
36 |
20 |
Raster Pipes |
4 |
8 |
8 |
12 |
16 |
Core Clock |
600 |
575 |
560 |
575 |
450 |
Mem Clock |
700 |
675 |
700 |
690 |
660 |
Mem Size |
256 MB |
256 MB |
256 MB |
256 MB |
256 MB |
Mem Bus |
128 bit |
128 bit |
128 bit |
256 bit |
256 bit |
| Mem Type | GDDR3 |
GDDR3 |
GDDR3 |
GDDR3 |
GDDR3 |
Kako vidimo iz priložene tablice, tehničke karakteristike kartica se poprilično razlikuju, ali kao minimum za ovu klasu možemo navesti 128-bit memorijsku sabirnicu, 256MB memorije GDDR3 tipa i naravno PCI-E grafičko sučelje - sve ispod toga ne može i ne spada u ovu klasu. I dok se neke od ovih kartica oslanjaju na sirovu snagu takta, druge pokušavaju svojim pixel-shaderskim jedinicama progutati sve 3D zahtjeve. Ako malo pažljivije pogledamo raspored snaga i mogućnosti, ovu kategoriju možemo podijeliti u low i high segment. Prvu skupinu kartica čine X1650Pro, 7600GT i X1650XT modeli, ponajprije zbog očiglednog nedostatka u odnosu na ostale modele - 128-bit memorijske sabirnice te i zbog manjeg broja shaderskih jedinica. Vrh ponude ovog segmenta čini već pomalo vremešni 7900GS model koji još uvijek ima što za ponuditi, a direktna konkurencija dolazi “ispod čekića“ - ATI Radeon X1950Pro koji je nedavno ugledao svijetlo dana.
ATI X1650Pro/XT, X1950Pro
Trojka u napadu
ATI-jevu obnovljenu jesensku kolekciju obilježava brojka 50. Svi dosadašnji modeli su jednostavno redizajnirani, neki su proizvedeni u manjem proizvodnom procesu u odnosu na stariju generaciju te je marketinški ovaj potez obilježen novim imenima - X1650 i X1950.
Mali trkač
ATI Radeon X1650Pro smo imali nedavno prilike upoznati na našem testu pa se nećemo previše zadržavati na njemu. Riječ je o najslabijem modelu u ovom društvu, ali sposobnim pružiti solidne rezultate manje zahtjevnim korisnicima. Samo 128-bit memorijska sabirnica je donekle kompenzirana s najvišim radnim taktovima na testu (600/700 MHz) i s obzirom na kategoriju ova kartica se prilično dobro nosi s izazovima, ako se ne pretjeruje s naprednim postavkama, naravno. Konkretna kartica koju smo koristili je Sapphire Radeon X1650Pro 256MB, ustupio ju je HGspot (tel.: 01/6611-555), a cijena joj je 948 kn.
Skrivena opasnost
ATI-jev je marketinški ured prilikom lansiranja X1650XT modela mogao napraviti i bolji posao. Iako dijele zajedničku brojku, X1650XT i X1650Pro modeli su dvije prilično različite kartice. Duplo više pixel i raster jedinica te tri vertex jedinice više u odnosu na Pro model daju popriličnu prednost XT verziji, bez obzira na nešto niže taktove za jezgru i memoriju. Ovaj model je pravi rival i ozbiljan odgovor dosadašnjem neprikosnovenom kralju jeftinije srednje klase - odličnoj 7600GT grafičkoj kartici. Cijela prijašnja X1600 serija nije imala odgovora na nju, tek X1650XT model, kako će i rezultati testiranja pokazati dostiže, a negdje i prestiže performanse 7600GT modela. Konkretna kartica koju smo korstili pri testiranju je Sapphire Radeon X1650XT 256MB.
Tiranin u novom ruhu
Osvježena i redizajnirana X1900 serija, nakon čudnih X1900GT modela, napokon je doživjela svoju renesansu. Čak 36 Pixel shader procesora u X1950Pro modelu drže rekord na ovom testu, dok ostatak logistike ispod haube pruža zavidnu potporu. Prilično visoki radni taktovi i 256-bit memorijska sabirnica daju do znanja da se radi o više nego ozbiljnoj prijetnji još jednom vladaru srednje klase koji je već malo duže s nama u nepromijenjenom izdanju - 7900GS-u iz NVIDIA-e. Za potrebe testiranja koristili smo Sapphire Radeon X1950Pro 256MB Ultimate koju je moguće nabaviti po cijeni od oko 1587 kn u Microlineu. Ovaj je model koristi Zalmanov hladnjak te ima tvornički povišene GPU-a i memorije. Ipak, taktove smo smanjili na referentne za potrebe testiranja.
Spremni za konkurenciju
Nakon ovog kratkog pregleda ATI-jevih modela iz srednje klase postaje jasna nakana ovog kanadskog proizvođača da vrijeme prije izlaska R600 čipa posveti podizanju profita. Kako je nVidia iskoristila godine razvoja i ogromna sredstava uložena u kreiranje prve DirectX 10 grafičke kartice na svijetu te je i službeno predstavila nedavno, ATI je očekivano zadao prilično ozbiljan udarac u najprofitabilnijoj srednjoj kategoriji predstavivši cijelu ergelu osvježenih kartica, spremnih na pomalo ostarjele, ali još uvijek moćne predstavnike iz NVIDIA-e.
NVIDIA GF 7600GT, 7900GS
Mudri i iskusni starci
A njih na ovom testu predstavljaju dva modela, koji dijele brojke 600 i 900 s ATI-jevim predstavnicima, dok brojka 7 predstavlja sedmu generaciju GeForce modela iz NVIDIA-e. Za početak podsjetimo se što mogu ovi, uvjetno rečeno starci.
Kralj koji ne želi s trona
Od svog izlaska pa do danas, GF 7 serija je svojim predstavljanjem donijela odlične performanse po prilično razumnoj cijeni. Iako je 7600GT model vrlo sličan tehničkim karakteristikama X1650Pro modelu (5/5 Vertex, 12/12 Pixel i 8 Raster jedinica naspram 4 ATI-jeve) njegovi rezultati su prilično bolji (što pokazuju i brojke na ovom testu) te je ovaj model zasluženo ponio titulu kraljice srednje klase u našem testu iz dalekog Svibnja, sada već prošle godine. Kartica koju smo rabili za testiranje je Leadtek Winfast PX7600 GT TDH koja košta oko 950 kn.
Još uvijek u "cvijetu mladosti"
Nasljednik odličnog 7800GT modela, GF 7900GS je svojim pojavljivanjem donio do tada neviđene performanse u srednji segment, a njegova cijena je bila kost u grlu konkurenciji. 20 Pixel Shader i 7 Vertex jedinca s taktovima od 450/600 je bez problema melo konkurenciju, a njezina snaga najbolje dolazi do izražaja kada se usporedi s tadašnjom kremom - 7900GT modelom koji ima 8 Vertex i 24 Pixel jedinice, dok su u svemu ostalom kartice identične. No, osjetno nižu cijenu za nešto manje snage ispod haube većina je korisnika objeručke prihvatila te je ovaj model bio i ostao pravi kralj visoke srednje kategorije. Model koji smo koristili za testiranje je Leadtek WinFast PX7900 GS TDH. Karticu košta oko 1480 kn, a ustupio ju je HGspot (tel.: 01/6611-555).
Dvojac bez kormilara
Sada je već došlo vrijeme da sukobimo mlade snage ATI-ja s vremešnom, ali još uvijek vitalnom i mišićavom konkurencijom iz nVidia-e. Cjevovodi su očišćeni, bojno polje ispražnjeno, kontakti naoštreni, a naš testni sistem je spremno dočekao inspekciju.
Testni sistem
|
||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
AMD platforma s Opteronom na 2.6 GHz (nismo htjeli pretjerivati s GHz kao bi uvjeti testiranja bili što realniji uobičajenoj konfiguraciji), 2GB radne memorije koja je postala standard za ovakav tip računala te uobičajenih devet rundi testnog softvera. Rezolucija je isto tako standardna - solidnih 1024x768 da se modeli zagriju i standardnih 1280x1024, za korisnike iz kategorije "zagriženi igrač". S naprednim algoritmima nismo pretjerivali – 2x antialiasing i 8x antistroping filtering su postavke koje nude pristojno poboljšanje kvalitete slike, uglavnom bez pogubnih utjecaja na performanse.
3DMark06, X3 Reunion, Farcry
| 3DMark06 |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Naravno, test započinjemo s neizbježnim 3DMark programom u verziji 06. Iako je test sintetički, daje naslutiti kakav je odnos snaga među ovom petorkom. Odmah na početku dvojac X1950Pro/7900GS se izdvaja i ostavlja ostatak ekipa daleko iza sebe. Očekivana situacija, ako se sjetimo njihove nadmoći u broju pixel i vertex shadera. To pogotovo vrijedi za X1950Pro koji sa svojih 36 pixel procesora bez problema zasjeda na prvo mjesto. U donjem domu dvije ATI-ce okružuju 7600GT model u zlatnu sredinu - situacija kakvu ćemo viđati češće i u slijedećim testovima.
| X3 Reunion |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
X3 već polako počinje znojiti testne modele, no unatoč svojoj ljepoti i odličnim vizualnim efektima sve kartice ga bez imalo problema odrađuju u nižoj rezoluciji. Jači dvojac ima vrlo slične performanse, dok se situacija u donjem domu polako okreće u korist X1650XT modela. U višoj rezoluciji odlično drži korak s vodećim dvojcem, dok mlađi brat i starija 7600GT pomalo posustaju.
| FarCry |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prvi pravi igrači naslov, doduše u vrlo starom, ali odličnom FarCry izdanju, pokazuje da 7600GT kartica još nije za mirovinu - pogotovo u sličnim, malo starijim naslovima. No i ona u višoj rezoluciji potpuno gubi dah i nijedna od tri slabije kartice ne pruža rezultate koje bi mogli proglasiti dostatnima za ugodno igranje. A na vrhu piramide još jedan starac pokazuje zube mlađim naraštajima - 7900GS zadaje popriličnu pljusku svježijem X1950Pro modelu. Ovaj naslov se s obje kartice bez problema može igrati i u višim rezolucijama, ali to je ipak nešto ugodniji posao s 7900GS modelom.
Call of Duty 2, F.E.A.R., HL2 Lost Coast
| Call Of Duty II |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrlo popularni COD II zadaje poprilično problema slabijem trojcu, bar ako je suditi po brojkama. Ipak, real time situacija je prilično bolja nego to brojke sugeriraju pa se uz manje korekcije u postavkama može i odigrati koja runda s X1650XT ili 7600GT modelom, dok X1650Pro zahtjeva ipak malo ozbiljnije zahvate u opcijama za poboljšanje kvalitete slike. U gornjem dijelu se opet vodi bespoštedna bitka, u nižoj rezoluciji za dlaku bježi 7900GS model dok u višoj gubi dah i prepušta vodstvo konkurenciji iz ATI-ja, a obje bez većih problema odrađuju sve bitke.
| F.E.A.R. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x960 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ako gledamo u omjerima, ista situacija se ponavlja u i odličnom F.E.A.R.-u. X1650Pro model kaska, iako pruža odlične rezultate u nižoj rezoluciji, za XT/GT dvojcem koji pruža zamalo identične rezultate. Ta razlika od 1 FPS kod starije braće je nešto veća, ali i dalje zanemariva da proglasimo čistu pobjedu nekog od modela. Prilično izjednačena borba u zadnjih par naslova pokazuje da je ATI odlično napravio skaliranje performansi osvježenih modela, a da je nVidia napravila taj dobar posao još i prije sa svojim GT/GS dvojcem.
| HL2 Loast Coast |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HL II ima, što se optimizacije tiče jedan od najsusretljivijih enginea te ga naša petorka bez imalo problema gura kroz svoje cjevovode. U nižoj rezoluciji 7600GT i X1650XT kartice nude izvrsne brojke, dok one drastično padaju u višoj rezoluciji, ali i dalje ostaju dostatne za odličnu zabavu. Opet, 7600GT pokazuje da je on daleko od umirovljena preuzimanjem prvog mjesta u donjem domu, dok 7900GS gubi tu bitku u gornjem, ali s velikom dozom dostojanstva.
Serious Sam 2, Quake IV, Prey
| Serious Sam 2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Da Cro team zna napraviti engine koji može zadati puno problema grafičkim karticama znamo odavno, a X1650Pro ovdje nema što tražiti. Ni druge dvije kartice iz donjeg segmenta ne blistaju, ako želite napucati kojeg bezglavog manijaka nužna je ozbiljnija korekcija postavki. Ili kupovina neke od dvije jače kartice. 7900GS recimo, koji opet zadaje bolnu pljusku ATI-ci. Naravno, ova misija se može obaviti i s X1950Pro modelom, ali njegovi rezultati su prilično niži od starca koji to obavlja manirama vrhunskog profesionalca.
| Quake IV |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Open GL nije područje gdje ATI briljira, situacija s driverima se popravila u zadnje vrijeme, ali nVidia je tu i dalje nedodirljiva. Čak se prilično bolje drži slabiji X1650XT model (u odnosu na svoju bližu konkurenciju) nego jači brat koji i ne iskorištava u potpunosti svoju impresivnu artiljeriju ispod haube.
| Prey |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1024x768 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1280x1024 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prey je noviji i nešto dorađeniji naslov zasnovan na istom engineu pa ovdje vidimo da svu krivicu ipak ne možemo pripisati na dušu ATI-jevih drivera. Bolja optimizacija i dorađenost donose značajno manji bodovni zaostatak ATI-jeve ergele, no nVidia je i dalje u priličnoj prednosti na oba fronta. Opet, X1650XT model odlično drži korak s 7600GT karticom, iako bi s obzirom na datum pojavljivanja na tržištu situacija trebala biti obrnuta.
Zaključak
Deveta runda je odzvonila, svi modeli su ispucali svu municiju i vrijeme je za konačnu ocjenu. A ona nije nimalo laka, svaki bod u ovoj kategoriji je vrijedan pobjede ili poraza, a ti bodovi u grafikonu ukupnih performansi dobiveni su zbrajanjem rezultata pojedine kartice u svim testovima. Indeks isplativost je pak dobiven tako što smo prosječnu cijenu kartice podijelili s vrijednosti iz prvog grafikona što praktički znači da je jedinica indeksa isplativosti kn/fps. Primijetite ogromnu razliku u grafikonu performansi između dva suprotna kraja skale i minimalnu razliku u isplativosti pojedinog modela u grafu isplativosti. Pojednostavljeno - skuplje kartice u ovom testu su puno bolji izbor.
| Performanse vs. Cijena |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ukupne performanse | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Indeks isplativosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
424,00 kn je razlika između najskuplje i najjeftinije kartice na ovom testu. Vrlo mala razlika, ako u obzir uzmemo da je razlika u performansama više nego dupla između te dvije kartice. Samim time, ako Vas ta razlika od 424,00 kn ne zabrinjava odluka je vrlo jednostavna - 7900GS ili X1950Pro. Obje pružaju odlične performanse za više nego razumnu količinu krznenih životinjica, bez obzira na crvene obraze X1950Pro modela kao posljedica značajno lošijih rezultata u nekim naslovima. No, ruku na srce - nikada se za 1.285,00 kn koliko dođe X1950Pro model ili 1.363,00 kn koliko je potrebno izdvojiti za 7900GS model nisu mogle dobiti grafičke kartice iz visoke srednje klase. Donedavno, to je bila suma za koju se mogla kupiti tek pristojna ulaznica u svijet viših rezolucija i imalo ozbiljnijih AA/AF postavki. Sada, za tu cijenu se mogu dobiti dva vrhunska predstavnika sposobna progutati i prožvakati bilo koji naslov na tržištu. I ta činjenica ozbiljno umanjuje vrijednost preostala tri modela iz ove kategorije, pored ove dvije kartice sve ostale izgledaju miljama daleko po performansama, a cijena i nije toliko niža.
X1650Pro model za 836,00 kn kolika je najniža cijena u trenutku pisanja ovog članka, nažalost, nema što tražiti u ovom društvu. Ovu inače solidnu karticu koja bi u neko drugo vrijeme vodila bitku za prijestolje u nižem srednjem segmentu sada jednostavno ne možemo proglasiti isplativom investicijom. Kada i ako dođe do ozbiljnije korekcije cijene (< 700,00 kn) ovaj model može biti isplativa kartica srednje kategorije. Za sada X1650XT po 939,00 kn ili 7600GT po 953,00 kn predstavljaju daleko bolju ponudu. Iako, niti situacija s njima nije idealna. 100-njak kuna razlike između X1650Pro modela i XT/GT dvojca u domeni dobitka na performansama bacaju sve adute na stranu jačeg dvojca. Jednostavno, razlika u performansama (i određenim zalihama snage) je izraženija nego moguća novčana ušteda u slučaju kupovine Pro modela. Međutim, daljnja razlika od cca 350,00 kn u odnosu na prvu slijedeću karticu iz više srednje kategorije (X1950Pro ili 7900GS) definitivno mogu dovesti do očaja. Dobitak u performansama za tih 350, 00 kn je jednostavno golem da bi ga zanemarili (ako gledamo surove brojke u indeksu performansi razlika je x2,2). Jedini i konačni zaključak na kraju ove balade bi bio - ako si možete priuštiti X1950Pro ili 7900GS model sada i u bližoj budućnosti je trenutak za kupovinu. Za tu cijenu bolje performanse je suludo očekivati...